Og ngano?

Lingaw-lingaw ra gud. Wa pa pod ko kitag content na pareha or binisaya nga tech related. De pod gani ni full bisaya kay di man ko bisaya g’yod, kabawo ra mag bisaya. Naa pod ko nabasahan while surfing the net nga “A language is said to be dead when no one speaks it any more.” so nakadungag siya og fire para ipadayon ni nga article.

Taas kaayo; Wa na nako gibasa;

Intro ra ni sa Laravel oy, unsa siya, og para ka kinsa. Gamay pod na history niya og ang akong experience sa pag gamit sa iyaha sa akong trabaho og mga personal o side projects.

Unya, Laravel, unsa jud di ay ni siya?

Ang Laravel kay usa kini ka brand sa pangpagwapa, pero atik ra. Ang Laravel kay usa kini ka PHP framework para maka-buhat og web applications og gibuhat kini ni Taylor Otwell. Naga sunod pod ni sa MVC or Model-View-Controller nga pattern sa pag buhat og web applications.

Yati, daghan na man noon kog i-eksplikar ani, akong paning-kamotan og paning-tiilan.

Sugodan nato sa PHP, unsa ni siya? Una, dili ni siya Philippine peso, ahaha. Ang PHP kay usa ka scripting language — para maka buhat og web application. Huna huna-a ang scripting language diri na ang pamaagi para masabtan sa computer kung unsa imuhang ipabuhat sa iyaha. Sa dihang gusto nimo na mugawas sa web page ang “Kumusta Kalibutan!”? Ang kinahanglan ra nimo buhaton kay:

<?php

// Mugawas dayon ni sa web page o kung aha man nimo gi-compile ni nga file.
echo "Kumusta Kalibutan!";

Ang meaning pod sa PHP kay Personal Home Page (sa una) pero karon kay Hypertext Preprocessor na.

Pwedi ra gud ka makabuhat og web application gamit ang PHP pero ma dugay-dugay g’yod kay buhaton pa man nimo ang tanan. Samtang pag mugamit ka og Laravel, naa na diri tanan ang imuhang kinahanglan para maka-buhat ka og web apps. Gikan sa development handtod sa pag deploy sa production, kompleto sya. 

Tanawa gani ni nga hulagway sa ilalom, mao kini ang mga first-party packages sa Laravel na pwedi nimo gamiton para mas mapadali pa ang imuhang pag buhat.

Gawas pa ani nila, naa pa mga third-party packages nga gikan sa mga indibiduwal or mga kompanya na naga supporta sa Laravel sama sa Spatie, BeyondCode, og Tighten. Kung di nimo makit-an imuhang kinihanglan, pangita-a ra sa kanhing mga mga kompanya ang package kay naa g’yod ni sa ilaha or naa na pero kulangan ra so kinanghalan ra nimo mu-contribute or i-fork ang package kay puro mani open-source.

Unya, para ka kinsa mani?

Aw, para ni sa mga web developers o mga nangandoy nga web developers. Kung naa na ka experience sa PHP unya nangita ka og framework na pwedi nimo gamiton, kani kay para g’yod nimo. Kung subayon nimo ang internet, dili g’yod ayos ang repotasyon sa PHP tungod ni sa mga naunang bersyon niya. Pero karon pas-pas na og ayos na! Ang akong ma-suggest kay i-try sa ang Laravel and see it for yourself, ayaw sa paminaw og mga opinions sa mga influencers sa internet. Unya decide kung para ba jud ni sa imuha.

Para pod ni sa mga gusto mu-try og bag-o or gusto mag code. I-suggest g’yod hinoon nako nga pag sugod sa PHP bisag basic lang.

Ang akong experience?

Dugay dugay na pod ko og gagamit aning Laravel, murag 5.4 pa man ata tong bersyon sa akong una na nagamit. Ni-agi pa ko og major og code breaking changes pag upgrade niya at that time. Gigamit na nako ni og sa akong team diri sa Webteractive para mabuhat ang Maker Pro og mga internal projects namo. Ang among website na webteractive.co kay Laravel pod ni. So mga Laravel heads g’yod mi diri! Kung pwedi i-Laravel kay mag Laravel mi pero mag dependi g’yod na sa specs sa project.

Ang naka-ayos man g’yod niya kay ang documentation og ang community. Kung baga daghan kag madaganan kung naka encounter ka og bug or issue. Permi pod ang update, minor or major release mana. Naa na pod gani sila gina brew karon na Laravel Cloud na gi-announce atong last LaraconUS – bali combination na ni siya sa Laravel Forge, Laravel Envoyer og Laravel Vapor – murag Vercel platform sa next.js.

Ayos pod mag apil apil sa ilahang mga conferences pero ang akong na-apilan pa lang kay Laracon Online – puhon siguro ang `tong mga in-person na conferences kung daghag’ kwarta.

Jargons

1. Web Application – mao ni ang inyuhang mga makita sa internet. Dili tanan gibuhat gamit ang PHP pero 77% to 78% kay gibuhat gamit ang PHP.
2. Dev – pwedi ni nga tao (developer) pero sa kani nga kaso, ang dev diri kay gipagamay nga development. Sa Laravel, naa siya’y tools na gi-provide na pwedi nimo gamiton para ka sugod dayon ka og buhat og Laravel apps. Usa diri ning Laravel Herd – isa ra ka install-an, maka sugod na dayon ka kay provided na ang tanan. Tan-awa gani, diri: https://herd.laravel.com/
3. Deploy – bali mao ni ang tawag sa pagbutang sa imuhang nabuhat na web app sa internet.
4. Production – bali mao ni ang tawag sa imuhang nabuhat na pwedi na magamit, dapat na wala o gamay ra ni og bug (most of the time daghan ahahaha).
5. Bug – mao ni ang mga mali na mugawas sa imuhang app na wala nakit-an gikan sa pag buhat og pag test.
6. First-party packages – mao ni ang mga packages na ang nagbuhat kay ang Laravel team.
7. Third-party packages – mao ni ang mga packages na gibuhat sa laing team or tao gawas sa Laravel team. Isa sa mga sikat na kompanya na naga buhat og open-source packages para sa Laravel kay kaning Spatie. Naa gani ko
8. Contribute – kay open-source man ang Laravel, pwedi ka mutabang pag pa ayos pa jud sa iyaha by way of contributing. Naa ka feature na gusto i-implement na tan-aw nimo ayos nga naa sa Laravel core? PR is the key ra! Ayaw ra noon pag expect na i-merge g’yod ahaha.
9. Open-source – bali mao ni ang mga projects na free ka mugamit og free pod ka mu-tabang pag buhat

Unya?

Ambot, basi tutorial na sa sunod, gikan sa development to deployment.